تصور سازمان و جامعه بدون وجود مدیر و رهبر، چه از نظر عقلی یا تجربی، امكان پذیر نیست. با آن كه از نظر عمر نظری پدیده مدیریت حدود دو قرن می گذرد، بررسی تاریخ زندگی انسان ها نشان می دهد كه مدیریت و رهبری، بدون آن كه مدون شده باشد، در حكم یك ضرورت مطرح بوده است. زندگی پیامبران، امامان و دانشمندان دوران های گذشته شاهد مثال این ادعا به شمار می رود.

مدیریت هر سازمانی كوشیده است و باید بكوشد، با افزایش بهره وری، كارآیی و اثربخشی به حفظ و توسعه سازمان خود بپردازد. مدیران شایسته و فهیم، یا به واسطه تجربه و آزمایش و خطا یا به سبب آموزش های ویژه، به انتخاب سبك مدیریت، راهبردهای مدیریت و .. پرداخته اند.

سازمانها و نهادهای اجتماعی براساس هدفهای مثبت و معینی تأسیس می شوند و به جامعه خدمت می كنند. یكی از این نهادها،‌ وزارت آموزش و پرورش است كه هدف آن انسان سازی است. چنین هدفی، مسئولیت خطیر و مهمی را بر عهده این نهاد اجتماعی محول می كند.

هدف یا هدفهای آموزشی و تربیتی هنگامی می توانند نقش مؤثر و تعیین كننده داشته باشند كه : مسئولان یا دست اندركاران آموزش و پرورش كشور،‌به راحتی آن ها را دریابند، آنها را بپذیرند و به آنها معتقد باشند، از واقعیت های زندگی سرچشمه گرفته باشند، موقعیت یا زمینه تربیت و آموزش، مناسب و مساعد باشد.

در جامعه ما به امر مدیریت سازمانهای آموزشی، از نظر تربیت و ایجاد آمادگیهای لازم در مسئولان ، توجه زیادی نشده است. در نظام آموزشی ما سعی بر آن است كه مدیریت و رهبری غالباً از طریق اعمال ضوابط و مقررات صورت گیرد. به جای تكیه بر پژوهش و دستیابی به چارچوبهای مقررات هدایت كننده عمل، به تدارك و تدوین روشها و رویه های استاندارد برای اداره فعالیتهای آموزش و پرورش تأكید می شود. اینگونه ضوابط مدیران را در مقام انجام كارهایی قرار می دهد كه باید انجام دهند ولی اگر مدیران آموزشی برای انجام وظایف رهبری و مدیریت تربیت شوند از مبنای فكری یا چارچوب نظری معتبری برخوردار باشند در اینصورت بر پایه شناخت و تشخیص خود می دانند كه در موقعیت های مختلف چه می توانند انجام دهند و چگونه بهتر و مؤثرتر انجام دهند. امروزه بویژه در آموزش و پرورش نیاز به مدیران و رهبرانی كه نه فقط در امر تعلیم و تربیت مجرب و صاحب نظر باشند بلكه در تشخیص مسائل و مشكلات اداری و سازمان نیز دقت و مهارت داشته باشند.

بیان مسأله

مدیران كمیاب ترین و در عین حال با ارزش ترین سرمایه سازمانها هستند و عاملهای اصلی و تعیین كننده در جامعه كه نقش بنیادی و حیاتی در رشد و شكوفایی آن را بر عهده دارند.

مدیریت و مدیران شایسته و آگاه، توانایی آن را دارند كه با بهره گیری از تواناییهای درونی، دانش تخصصی و تجربه های شغلی، هدفهای سازمانها را با به كارگیری منابع كمتری به گونه برتر تحقق بخشند و اثربخشی و كارایی سازمان را بالا برند.

چون انسانها بر پایه دانش، تخصص، تجربه، نگرش و ارزشهای خاص خود عمل می كنند و برداشت آنها نسبت به مسایل و رویدادهای زندگی گوناگون است كار مدیریت در جهت هماهنگ كردن فعالیتها ،‌تلاشها و نگرشهای كاركنان در دستیابی به هدفهای از پیش تعیین شده ، از دقت ، ظرافت و دشواری ویژه برخوردار است.

شناخت و تحلیل فعالیتهایی كه مدیران انجام می دهند برای سازماندهی الگوهای رفتاری آنان از اهمیت بالایی برخوردار است. امروزه با گسترش اهمیت ركن محرك سازمان – یعنی مدیران – و در راستای ارتقاء سطح عملكرد سازمانی بیش از هر زمان دیگری نیاز به طراحی سیستم توسعه مدیریت احساس می شود. در سالهای اخیر بحث شایسته سالاری در نظام مدیریت مطرح شده است و این مقوله یعنی غنی سازی توانایی های مدیران در كانون توجه مدیریت منابع انسانی قرار گرفته است.

تطابق عملكرد واقعی مدیران با اصول و قواعد علمی مقرر برای انجام وظایف مدیران می تواند یكی از مهمترین عوامل موفقیت در نیل به هدفهای عالی نظامهای آموزشی باشد و در هر نظام آموزشی، الگوها و ساختارهای ویژه ای وجود دارد كه به گونه‌ی خاص می تواند عملكرد مدیران آموزشی را تعیین كند.

هر چند كه در زمینه ارتباط عوامل مؤثر با عملكرد مدیران با پژوهشهای فراوانی روبرو هستیم ولی هنوز بصورت قطعی نمی توانیم مهمترین عوامل را در عملكرد مدیران تعیین نمائیم و بطور قطع و یقین نمی توانیم بیان كنیم كه آیا بین نگرش اقتضایی مدیران و عملكرد دبیران آنها رابطه وجود دارد یا خیر؟

فرضیه پژوهش:

بین نگرش اقتضایی مدیران و عملكرد دبیران رابطه وجود دارد.

پرسش پژوهش:

آیا بین نگرش اقتضایی مدیران و عملكرد دبیران رابطه وجود دارد؟

هدف كلی پژوهش:

هدف از پژوهش حاضر یافتن پاسخ برای این پرسش است كه آیا بین نگرش اقتضایی مدیران وعملكرد دبیران رابطه وجود دارد.